حزن بر اهل بیت علیهم السلام
بعضی ایراد می گیرند که مجالس متوالی و متعدد عزاداری سبب می شود انسان افسرده و محزون شود و انسان روحیه غمگین و محزونی داشته باشد.
اما آیا براستی حزن، ممدوح است و یا مذموم. حزن، یکی از صفات مؤمنین است:
قال الصادق علیه السلام: یصبح المؤمن حزینا و یمسی حزینا و لا یصلحه الا ذاک و ساعات الغموم کفارات الذنوب
امام صادق علیه السلام فرمودند: مؤمن صبح می کند در حالی که محزون است و عصر می کند در حالت حزن و صلاح او جز همین نیست. و ساعات غم، کفاره ذنوب است
.
حزن ممکن است به سبب از دست رفتن دنیا، باشد. و این حزن و گرفتاری و غم، کفاره ذنوب مؤمن است. و ممکن است معنای حزن، حزن در دین باشد، چنانکه در برخی دیگر از روایات وارد شده است که مؤمن: حزینا لدینه است
. به هر ترتیب عنوان کلی دائم الحزن، مربوط به مؤمنین. و آن حزنی که ممدوح است، حزن مربوط به دین می باشد که اشرف و اعظم رسولان الهی خاتم الانبیاء صلی الله علیه واله وسلم نیز محزون بودند:
ان النبی کان دائم الفکر متواصل الحزن
همانا پیامبر خدا صلی الله علیه واله وسلم، دائما در تفکر بودند و متواصل الحزن بودند. یعنی همیشه محزون بودند و حزنشان به حزن متصل بود.
پس حزن همیشگی و دائمی نه تنها خصلت مومنین است بلکه خصلت خاتم الانبیاء هم هست. و آن حزن در دین می باشد. این مرتبه از حزن که ختم الانبیاء را اینچنین محزون خود می کند چیست؟ به راستی بر چه مطلبی دائم الحزن بودند؟!
و در این حزن در دین چه مرتبه ای اعلی از همه می باشد؟! حزن بر بی ایمانی مردم؟ حزن بر ترک واجبات از سوی خلایق؟ حزن بر انجام معاصی از سوی خلایق؟ یا حزن بر از بین بردن اس و اساس واجب و از بین رفتن حقیقت ایمان و هدم ارکان دین و انفصام عروه وثقی، یعنی کشتن ولی خدا و سر به نیزه رفتن او که تمام دین و تمام ایمان، بسته به اوست. او که با مرگ او اساس دین متزلزل شد و به قول از امام زمان ارواحنا فداه:
و فقد بفقدک التکبیر و التهلیل و التحریم و التحلیل و التنزیل و التاویل و ظهر بعدک التغییر و التبدیل و الالحاد و التعطیل و الاهواء و الاضالیل و الفتن و الاباطیل
از همین روست که بالاترین نوع حزن که مؤمن بدان ستوده میشود گریه و حزن دائمی و متصل بر مصیبت اولیاء الهی است و پیامبر خدا نیز چنین بود. بگونه ای که با مشاهده اهلبیت علیهم السلام می گریست و به ایشان عرض می شد:
یا رسول الله ما تری واحدا من هؤلاء الا بکیت أو ما فیهم من تسرّ برؤیته
ای رسول خدا ندیدی هیچ یک از اهلبیت را مگر گریستی آیا در اینها امری نیست که با دیدنشان شاد شوی؟!
و حضرت از مصائب ایشان می فرمود و باز می گریست.
پس اولا حزن دائم ممدوح است.
ثانیا مؤمنین و خاتم الانبیاء به حسن متصل و دائمی وصف شده اند.
ثالثا آن حزنی بالاتر از همه است که در دین باشد.
رابعا آن حزنی در دین بالاتر است که مربوط به فقدان ومصیبت ولی خدا و امام امت باشد.
از همین روست که بر هر چیزی ثوابی مقدّر، مترتب است الاّ بر حزن و اشک در مصیبت اولیاء الهی:
لکل شئ ثواب الا الدمعه فینا
برای هر چیزی ثوابی است الا اشکی که در راه ما باشد بحارالانوار: ج۷۹، ص۱۳۳٫
اعلام الدین: ص۱۱۶؛
ارشاد القلوب: ج۱، ص۱۱۲٫
المزار الکبیر: ۵۰۵٫
الامالی الصدوق: ۱۱۲٫
کامل الزیارات: ۱۰۶
اللهم عجل لولیک المظلوم الفرج