مدرسه علمیه کوثر کاشان

کنیه حضرت ابوعبدالله و القابش: صابر، فاضل، طاهر و صادق است. و «صادق‏» مشهورترین القاب آن حضرت است. پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در خصوص انتخاب نام و لقب امام ششم فرموده است:
وقتی که فرزندم جعفر متولد شد نام او را صادق بگذارید.
ابن بابویه و قطب راوندی روایت کرده‏اند: از حضرت امام زین العابدین پرسیدند که امام بعد از شما کیست؟«فرمود»: محمد باقر که شکافنده علوم است.«پرسیدند»: بعد از او امام که خواهد بود؟ فرمود: جعغر که نام او نزد اهل آسمانها صادق است.
سیمای امام صادق(علیه السلام)
درباره سیمای آن حضرت گفته‏اند: میانه بالا، افروخته رو و سفید، کشیده بینی و مشکین‏ موی بود و بر گونه‏اش خال سیاهی داشت و به روایت امام رضا(علیه السلام) نقش نگینش «الله ولی عصمتی من خلقه‏» و به روایتی دیگر «الله خالق کل شی‏ء» و به روایت معتبر دیگر: «انت ثقتی فاعصمنی من الناس‏» بود.
ولادت
آن حضرت در روز شنبه، هفدهم ربیع الاول سال‏83 هجری قمری همزمان با سالروز تولد حضرت رسول‏اکرم(صلی الله علیه و آله) به دنیا آمد. روزی که شریف و عظیم بود و صالحین از آل محمد(صلی الله علیه و آله) حرمت این روز را نگاه می‏داشتند. پدر آن حضرت امام باقر(علیه السلام) و مادرش «ام فروه‏» و عده‏ای گفته‏ اند که نام او فاطمه بود.
امام صادق (علیه السلام) درحق مادرش می‏فرمود: «کانت امی ممن آمنت واتقت و احسنت والله یحب المحسنین‏» مادرم از بانوانی بود که ایمان آورد، تقوی و پرهیزکاری اختیار کرد، احسان و نیکوکاری نمود و خداوند نیکوکاران را دوست دارد.
مالک بن انس، فقیه اهل سنت در باره اخلاق صادق آل محمد(صلی الله علیه و آله) گفته است: «ما رایت افضل من جعفربن محمد فضلا و علما و ورعا و زهدا و عباده…» در فضائل اخلاقی و علم و ورع و زهد و عبادت و بندگی پروردگار، بالاتر از امام صادق(علیه السلام) ندیدم، او سه حالت را در ایام زندگیش مراعات می‏کرد; یا روزه بود، یا در حال عبادت بود و یا ذکر می‏گفت و نام خدا را بر زبان جاری می‏کرد. روایت‏شده که: حضرت در نمازش قرآن می‏خواند و از حال می‏رفت. روزی از او سؤال شد چرا اینگونه می‏شوید؟ فرمود: آنقدر آیات قرآن را تکرار می کنم تا به حالتی روحانی می‏رسم مثل اینکه آن را از خداوند بلا واسطه می‏شنوم.
در عفو و بخشش آن حضرت از کتاب «مشکاه الانوار» نقل شده است که: روزی مردی خدمت‏ حضرت رسید و عرض کرد پسر عمویت نسبت‏به شما اهانت و بدگویی کرد.
حضرت کنیز خود را فرمود که آب وضو برایش حاضرکند پس وضو گرفت و داخل نماز شد، راوی گفت: من در دلم گفتم که آن حضرت نفرین خواهد کرد بر او، پس حضرت دو رکعت نماز خواند و فرمود: ای پروردگار: این حق من بود، به او بخشیدم و تو جود و کرامتت از من بیشتر است پس ببخش او را به کردارش نگیر و او را به عملش جزا مده پس دقت کردم و دیدم که آن حضرت پیوسته برای او دعا کرد.
منبع : منتهی الآمال شیخ عباس قمی.